UZM. DR. HÜSAM ŞANA AÇIKLADI;" ÇOCUKLARDA EL - AYAK - AĞIZ HASTALIĞI"

UZM. DR. HÜSAM ŞANA AÇIKLADI;" ÇOCUKLARDA EL - AYAK - AĞIZ HASTALIĞI"

El ayak ağız hastalığına sebep olan coxsackie A, coxsackie B ve enterovirüs 71 virüsleri, yaz ve sonbahar aylarında salgınlar yapar. Kalabalık yaşayan toplumlarda, çevre sanitasyonun bozuk olduğu ülkelerde, kişisel hijyenin iyi olmadığı toplumlarda, kontamine su ve besinlerin bulunduğu ortamlarda sık görülür. Etken vücut salgıları ile veya bu enfekte salgılarla temas etmiş yüzeylerden bulaşabilir. Solunum yolundan damlacıkla, direk salgı teması ile, oyuncaklarla, ellerle, dışkı ile kontaminasyonla bulaşabilir. Çocuklarda bu virüslere karşı koruyuculuk düzeyi düşük olduğundan enfeksiyon hastalık semptomları ile seyrederken, erişkinlerde asemptomatik de olabilir.

Klinik bulguları: EAAH’nın en tipik özelliği çocuk yaş gurubunda özellikle de üç yaş altında görülmesidir. İlk klinik bulgular halsizlik, kırgınlık halidir. Bunu düşük düzeyde bir ateş takip eder. Ateş 38-38,5 C dir. Ateşin süresi ortalama 3 gündür. Bu süre 7 güne kadar da uzayabilir. Bu ateşli dönemde boğaz ağrısı, yeme sorunları iştahsızlık eşlik eder. Bunun neticesinde ağızdan alım kısıtlanır. Döküntüler ateşle beraber veya ateşten kısa süre sonra çıkabilir. Döküntüler ağız boşluğunda daha sonra da deride gözlenir. Elde avuç içinde, ayak tabanında, bacaklarda ve kalça bölgesindedir. Döküntüler su çiçeğini andırır ancak boyut olarak suçiçeğinden daha küçüktür. Hastalık 7-10 gün kadar sürer. Ancak virüsün vücut salgılarında ve dışkıda atılımı haftalar sürebilmektedir.

Tanısı: Tanı klinik bulgulara dayanır. Viral tetkikler gereksizdir. Tanı için üç bulgu traidı: Ateş + ağız bulguları + döküntü.

Tedavi: Ateş düşürücü ağrı kesici kullanılabilir. Aspirin kullanılmamalıdır. Ağızdaki yaraların bakımı için lokal uygulamalar, ağız spreyleri, vitamin ve eser element (çinko) desteği verilebilir. Deri lezyonlarının bakımında serum fizyolojik ile yapılacak bakım çoğu kez yeterlidir. İlave bakteriyel bir enfeksiyon yoksa antibiyotik verilmemelidir.

Korunma: El yıkama alışkanlığının çocuklara kazandırılması önemlidir. El yıkamak en önemli koruyucu uygulamadır. Oyuncakların ve çocukların bulunduğu ortamların temizliği önem taşır. Hasta çocukların özellikle ateşli olduğu dönemlerde izolasyonu önem taşır. Ancak uzun süre dışkı ile virüs atılabildiği için çok sıkı bir izolasyon yapılmaz. Ateşsiz çocuğun yuvaya, kreşe gitmesinde bir sakınca bulunmamaktadır. Gebelikte fetusa ve anneye ait riskler kesin olarak bilinmemektedir. Bu etkene karşı bir aşı bulunmamaktadır.

Uzm.Dr.Hüsam ŞANA